09 Mayıs 2013 11234 0 PROJE YÖNETİMİ Fonksiyon360
Proje seçim teknikleri ikiye ayrılır;
A- Fayda Ölçüm Araçları (Benefit Measurement Method)
- Bugünkü Değer
- Net Bugünkü Değer
- İç Verimlilik Oranı
- Geri Ödeme Süresi
- Fırsat Maliyeti
- Finansal Maliyet
B- Kısıt En iyileme Araçları
- Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Programlar
- Tamsayı Programlama
- Dinamik Programlama
- Çok Amaçlı Problemleri Eniyileme
- Karar Ağacı Analizleri
- Mantıksal ve Analitik Diyagramlama Yöntemleri
Teknikler tamamen matematiksel ve finanssal analizlere dayanmaktadır. Bir şirketin proje seçiminde yalnızca bu tekniklerin kullanılması yeterli değildir. İçinde bulunulan rekabet ortamı, şirketin stratejik hedefleri, politik ve siyasi ortam gibi daha pekçok kriter bir şirketin proje seçiminde etkin olabilir. Fakat amacımız, bir proje yöneticisinin aşağıda anlatılan başlıklar hakkında az çok bilgi sahibi olması beklenir.
A- Fayda Ölçüm Araçları (Benefit Measurement Method)
1- Bugünkü Değer (Present Value): Gelecekte oluşacak nakit akışlarının bugünkü değere çekilmiş değerleridir.
BD= M(t) / (1+r)^t : t yıl sonraki parasal miktarın bugünkü değerini hesaplayan formülüdür.
M(t): t yılındaki harcama
r: faiz oranı (iskonto oranı)
t: dönem
2- Net Bugünkü Değer (Net Present Value): Bugünkü değer yöntemiyle bulunan bütün değerlerin toplamının alınmasıyla elde edilir. Pozitif değer çıkması, kazancımızın, yatırımımızdan yüksek olacağını (karlı), negatif değer çıkması yatırım giderlerinin, getiriden fazla olacağının göstergesidir (zarar). Sıfıra eşit olması ise projenin başa baş noktasıda olduğunun göstergesidir.
3- Fayda/Maliyet Analizi (Benefit Cost Ratio - BCR): Projeden elde edilecek faydaların, projeye yapılacak yatırım değerine bölünmesiyle bulunur. Birbirine yakın sürede bitebilecek projelerin seçiminde önemli bir göstergedir.
F/M Oranı (BCR); 1`den büyükse projenin getirisinin, yatırımından yüksek olduğu anlaşılır. "F/M Oranı 2,5 olarak bulundu" demek, projenize yatırdığınız 1 YTL`niz size 2,5 YTL olarak dönecek demektir. F/M Oranı; 1`den küçükse projenin yatırım harcamaları, getirisinden fazla olacak demektir. F/M Oranı: 1`se proje başabaş noktasında demektir.
4- İç Verimlilk Oranı (Internal Rate of Return - IRR): IRR de proje seçiminde önemli bir saysısal göstergedir.Projeye yapılcak harcamalarla, getirileri arasında yapılan matematiksel işlemlerle (öncekilerine göre biraz daha kompleks) yüzdeli bir değer bularak, projenin getirisi analiz edilir. IRR`nin 0,22 olarak bulunması projenin zaman içinde %22 oranında kazandıracağının göstergesidir. Proje seçiminde IRR`si büyük olan projenin seçilmesi doğru olacaktır.
5- Geri Ödeme Süresi (Payback Period): Geri Ödeme Süresi, projenin getirilerinin toplamının, yatırım bedellerini geçtiği zamana verilen addır. Bir diğer ifadeyle projenin kara geçtiği andır. Birden fazla projeyi karşılaştırırken hızlı geri dönüş sağlayacak projenin seçimi doğru olacaktır. Bu da Geri Ödeme Süresi küçük olan projenin daha iyi olduğunun göstergesidir.
6- Fırsat Maliyeti ( Opportunity Cost): Fırsat maliyeti, projelerden birini seçip, bir diğerinden elde edebileceğiniz faydalardan vazgeçmenizle (fırsatı kaçrmakla) oluşan maliyete verilen addır. Yeteri kadar kaynağınız olmadığı dönemde "Hayır" demek zorunda kaldığınız iş fırsatları bu maliyete bir örnektir.
7- Finansal Maliyet: Elinizde varolan paranın yatırımdan uzak kalması sonucu zaman içinde erimesi anlamına gelen maliyettir.
B- Kısıt Eniyileme Araçları:
- Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Programlar
- Tamsayı Programlama
- Dinamik Programlama
- Çok Amaçlı Problemleri Eniyileme
- Karar Ağacı Analizleri
- Mantıksal ve Analitik Diyagramlama Yöntemleri
