09 Mayıs 2013 15293 0 PROJE YÖNETİMİ Fonksiyon360
Aktivite
Aktivite bir projenin tamamlanması için gerekli bireysel görevdir. Proje yönetimi yazılımı tarafından ele alınan en küçük zaman ve kaynak bloklarıdır. Aktiviteler birbirleri ile öncülleri tanımlanarak ilişkilendirilirler. Aktiviteler iş paketleri, görevler ve teslimatlar olarak da adlandırılırlar.
Aktivite Süresi
Aktivite süresi, o aktiviteyi tamamlamak için gereken zamanın uzunluğunu (saat, gün, hafta, ay) belirtir. İş akışı (öncülleri belirlenerek ilişkilendirilmiş aktiviteler), aktivitelere süreler atanmadan tanımlanabilir. Süresi 0 (sıfır) olan aktiviteler kilometre taşı (değerleri 1-94) ya da hamak (değerleri 95-99) olarak adlandırılırlar.
Gerçekleşen Tarihler
Gerçek tarihler, proje ilerlerken girilir. Bu tarihler, planlanan tarihlere gore aktivitelerin gerçekten başlayıp bittiği tarihlerdir.
Temel Proje Zaman Çizelgesi
Temel çizelge sabit proje zaman çizelgesidir. Proje performansının ölçüldüğü bir standardtır. Projenin kapsamında önemli bir değişiklik olursa temel çizelge yeniden oluşturulur.
Takvimler
Proje takvimi içerisinde aktivitelerin veya kaynakların zaman programının yapılabildiği zaman aralıklarını listeler. Bir proje genel olarak normal çalışma haftasının (Pazartesi-Cuma) bulunduğu sabit bir takvime sahiptir, fakat başka takvimlere de sahip olabilir. Sadece bir kaynak için özel takvim oluşturulabilir, fazla mesai uygulanacak kaynaklar için ayrı bir takvim olabilir… Her bir takvim kendi tatillerini ve ekstra çalışma günlerini belirtecek şekilde değiştirilebilir. Kaynaklar ve aktiviteler tanımlanmış herhangi bir takvime bağlanabilirler.
Kontrol
Denetim, gerçekleşen performans ile planlanan performansı karşılaştırmak, farkları incelemek ve gerekli uygun düzeltici aksiyonları almaktır.
Kritik Aktivite
Sıfır veya negatir bolluğu (erken bitiş-erken başlama=0) olan aktivitelerdir. Bu aktivitelerin ötelenmesi projenin gecikmesine sebep olur.
Zaman Çizelgesini Hesaplamak
CPM (critical path method) – kritik yol metodu projenin bütün kritik aktivitelerinin zamanında tamamlanmasını tanımlayan bir modelleme sürecidir. Projedeki aktivitelerin başlangıç ve bitiş tarihleri iki geçişte hesaplanır. İlk geçişte erken başlama ve erken bitiş tarihleri hesaplanır (ileri doğru-forward pass). İkinci geçiş, aktivitelerin geç başlama ve geç bitiş tarihlerini hesaplar (geri doğru-backward pass). Her bir aktivitenin bitiş ve başlangıç tarihleri arasındaki fark o aktivitenin bolluğunu gösterir. Örnek olarak +2 bolluğu olan bir aktivite, belirlenen tarihten 2 gün sonra başlayabilir ve bu projenin bitiş tarihini geciktirmez. Kritik Aktivite’de açıklandığı gibi bitiş ve başlangıç tarihleri arasındaki farkı 0 olan aktiviteler kritik aktivitelerdir. Bu aktivitelerde oluşacak bir gecikme projenin bitiş tarihini etkiler.
Kritik Yol
Bir projede birden fazla kritik yol olabilir. Kritik yol, projenin tamamlanması için gereken en uzun yolu gösteren aktivitelerin yoludur. Kritik yol üzerindeki herhangi bir aktivitede oluşacak gecikme projenin tamamlanmasını geciktirir. Sürelere ve iş akış mantığına bağlı olarak birden fazla kritik yol olabilir.
Süre
Bir aktiviteyi tamamlamak için gereken zamanın uzunluğuna sure denir. Zaman uzunluğu, kullanıcı girdisiyle veya kaynak kullanımı ile belirlenir. Süresi olmayan veya süresi 0 (sıfır) olan aktivitelere kilometer taşı denir. Gelecekteki aktivitelerin süresini tahmin etmek çok zordur. Olası gecikmeleri hesaba katarak en geniş sürelerin kullanılması tavsiye edilmektedir.
Erken Bitiş
Bir aktivitenin en erken hesaplanan sonlanacağı tarih, “erken bitiş” olarak tanımlanır Aktivitenin erken başlangıcını esas alır ki o da öncül aktivitesinin bitişi ve aktivite süresine dayanır. (Erken Başlangıç’a bakın…)
Erken Başlangıç
Bir aktivitenin en erken hesaplanan başlayabileceği tarih, “erken başlangıç” olarak tanımlanır. Bütün öncül aktivitelerin bitmesine bağlıdır.
Bitiş Aktivitesi
Proje tamamlandı demeden önce tamamlanacak en son aktivite. Bu aktivite herhangi bir başka aktiviteye öncül değildir ve ardılı yoktur.
Bolluk
Bolluk, projenin geri kalanını etkilemeden bir aktivitenin başlangıç süresinin ötelenebileceği zaman miktarıdır… Hesaplama bolluk tipine bağlıdır.
Serbest Bolluk
Kendisinden sonra gelen (ardıl) aktivitenin bitiş tarihini etkilemeyen, o aktivitenin ötelenebilecek başlangıç zaman miktarıdır. Serbest Bolluk hesaplamak için, Serbest Bolluk = Ardıl Aktivitenin Erken Başlangıç Tarihi – O aktivitenin Erken Başlangıç Tarihi – O Aktivitenin Süresi
Gantt Şeması
Gantt şeması aktivite sürelerinin grafik gösterimidir. Aynı zamanda çubuk grafik olarak da adlandırılır.
Hamak
Bir hamak, aktiviteleri, kilometre taşlarını veya diğer hamakları raporlamak üzere gruplar. Bir hamak’ın kilometre taşı sayıları 95 ile 99 arasındadır. Bu da 5 seviye toparlamaya izin verir. Örneğin 95 seviyesindeki iki hamak, 96 seviyesinde bir hamak’a birleştirilebilir.
Histogram
Belirli bir zaman dilimi içerisinde kaynak kullanımının grafik olarak gösterilmesidir. Kaynak kullanımı dikey renkli çubuklar ile gösterilmektedir. Fazla ya da az kullanılan kaynakları bu grafik gösterim ile tesbit etmek mümkündür.
Bekleme Süresi
Bir aktivitenin başlangıç veya bitişi ve onun ardıl aktivitelerinin başlangıç veya bitişi arasındaki zaman gecikmesidir. Örnek olarak bir binanın temeli atıldıktan sonra zemin kat çalışmalarının başlaması için 15 gün kuruması için beklemek gerekiyor. İşte bu 15 günlük sure “lag” olarak adlandırılır.
Geç Bitiş
Bir projede gecikmelere neden olmadan bir aktivitenin en son tamamlanacağı tarihi tanımlar. Zaman program hesaplamada belirtildiği gibi geç bitiş tarihleri geriye doğru geçişler ile (backward pass) hesaplanmaktadır.
Geç Başlangıç
Bir projede gecikmelere neden olmadan bir aktivitenin en geç başlayacağı tarihi tanımlar. Zaman program hesaplamada belirtildiği gibi geç bitiş tarihleri geriye doğru geçişler ile (backward pass) hesaplanmaktadır.
Kilometre Taşları
Sıfır süreli aktivitelere kilometre taşı adı verilir.. Genel olarak bir aşamanın/bir fazın tamamlandığını belirtir.
Negatif Bolluk
Negatif bolluk, hedeflenen bitiş tarihini yakalamak için, aktivitelerin öncüllerinin bitişinden önce başlamaları gerektiğini gösterir. Negatif Bolluk, geç tarihler ile erken tarihler (başlangıç veya bitiş) arasındaki fark "negative (-)" çıktığında meydana gelir. Bu durum, bazı kısıtlar (hedeflenen aktivite tarihi ya da projenin bitiş süresi) projeye eklendiğinde oluşabilir.
Ağ Analizi
Ağ Analizi proje aktivitelerinin erken/geç – başlangıç/bitiş tarihlerini tanımlama sürecidir. Bu ileriye ve geriye doğru geçişler ile (forward and backward pass) ile yapılır.
Ağ Diyagramı
Ağ Diyagramı, aktivite sıralama ve diğer aktivite(ler) ile ilişkisinin grafik gösterimidir. Öncülleri göstermek üzere grafik gösterimde aktivite kutuları tek yönlü oklar (‘) ile birbirine bağlanır. İlk aktivite diyagramın en solunda, en son aktivite de diyagramın en sağında yer alır.
Paralel Aktiviteler
Paralel aktiviteler, aynı zamanda gerçekleşecek iki veya daha fazla aktivite demektir. Bu projenin, seri olarak sıralanmış aktivitelerden çok daha hızlı tamamlanmasına izin verir.
Yol
Yol, birbirine bağlı aktiviteler serisidir. Kritik Yol Metodu’na bakabilirsiniz..
Pozitif Bolluk
Pozitif Bolluk, bir aktivitenin-projenin tamamlanma tarihini etkilemeden-başlangıcının geciktirilebileceği zaman miktarıdır. Pozitif bolluğu olan aktivite kritik yol üzerinde değildir ve krirtik olmayan aktivite olarak adlandırılır. Erken ve Geç tarihler (başlangıç veya bitiş) arasındaki fark bolluk miktarını belirler.
Öncül
Belirli bir aktivite başlamadan önce tamamlanması gereken (ya da kısmı tamamlanan) bir aktivite, “öncül” olarak adlandırılır. Proje aktiviteleri arasındaki bütün Öncül ve Ardıl ilişkileri “Ağ” oluşturur.
Program Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği (PERT)
Bir proje tamamlanmadan önce ne kadar zamana ihtiyacı olduğunu belirleyen bir proje yöentimi tekniğidir. Her bir aktvitie için en iyi (EI), en kötü (EK) ve olası (O) tamamlanma zaman tahminleri saptanır. Bu tahminler ortalama tamamlanma zamanını (OTZ) bulmak için kullanılır.
OTZ = (EI + 4xO + EK)/6
Standard Sapma = (EK-EI)/6
Proje
Belirli bir başlangıç ve bitiş tarihi olan, eşssiz bir ürün, hizmet ya da sonuç üreten geçici bir çabadır.
Kaynak
Kaynak, bir aktivitenin tamamlanması için atanan herhangi bir şey. Bu kaynak bir cihaz, insan ya da malzeme olabilir…
Kaynak Dengeleme
Günlük kaynak kullanımındaki fazla tüketimin dengelenmesi için proje takvimini ayarlamayı sağlar. Genellikle kaynaklara fazla yükleme yapıldığında bu durum oluşur. O aktivitenin bolluğu varsa, bu durumda o kaynağı fazla yükten kurtarmak için aktivite ileri bir tarihe atanabilir, ilave bir kaynak aktiviteye atanabilir.
Zaman Programlama
Zaman Programlama, sürelerine ve öncül aktivitelerine göre proje aktivitelerinin gerçekleşeceği zamanı belirleme sürecidir.
Sıralama
Sıralama, bir aktivitenin diğer bir aktiviteye göre gerçekleşme sırasıdır. Sıralama, aktiviteler arasındaki bağımlılıkları ve öncelikleri ortaya koyar. Ardıl ve Öncül ilişkiler ağ formatında geliştirilir. Bu da iş akışının kolayca görülmesini sağlar.
Başlangıç Aktivitesi
Başlangıç aktivitesinin öncülü yoktur. Başlamak için beklemeşi gereken diğer bir aktivite yoktur.
Alt Proje
Büyük bir projenin bir parçası olarak kendi projelerini oluşturan ayrı aktivite grubudur. Ayrıntıları gizlemek üzere alt projeler tek bir aktivitede toplanabilir.
Ardıl
Ardıl, başlangıç veya bitişi öncül aktivitenin başlangıç ya da bitişine bağlı olan aktivitedir. Öncül’e bakın…
Toplam Bolluk
Projenin bitiş tarihini geciktirmeyecek şekilde bir aktivitenin başlangıç tarihinin geciktirilebileceği zaman miktarı.
Toplam Bolluk = Geç Bitiş – Erken Başlangıç – Süre
İş Ayrışım/Kırılım Yapısı
WBS, bir projedeki çalışmaların ve sorumlulukların hiyerarşik olarak ayrıntılandırılmasıdır. Bir projedeki en üst seviyedeki iş(ler)in tanımlanması ile geliştirilir. Bu majör iş kategorileri daha küçük parçalara bölünür. Kontrol edilebilir daha küçük parçalara bölme işlemi istenilen ayrıntıya ulaşana kadar devam ettirilir. Bu en alt seviyedeki birimlere “aktivite” denir.
İş Akışı
Bir projenin başlangıcından bitişine kadar olan aktivitelerin ilişkilerine iş akışı denir.
İş Yükü
İş Yükü, belirli bir zaman diliminde bir kaynağa atanan iş birimlerinin miktarıdır.
İş Birimleri
İş Birimleri, kaynaklarn ölçümüdür. Örnek olarak insanlar çalışma saatlerine ve çalışma günlerine gore ölçülebilir.
Sıfır Bolluk
Aktiviteler arasında fazla zamanın olmadığı durumdur. Sıfır bolluğu olan aktivite kritik aktivitedir. Kritik aktivitelerin tamamlanma süreleri planlanandan daha uzun sürerse proje bitişi gecikir.
Geç Başlangıç – Erken Başlangıç = 0
